سابقه و هدف: سرخوردگی زناشویی یکی از دلایل مهم و زیربنایی مشکلات زناشویی در زوجین به شمار می آید. هدف پژوهش حاضر، تعیین روایی و پایایی و ساختار عاملی مقیاس سرخوردگی زناشویی بود.مواد و روش ها: نمونه ای با تعداد 188 نفر معلم به روش نمونه گیری در دسترس از بین معلمان شهر کرج انتخاب شدند. برای محاسبه روایی همگرا و واگرا، از مقیاس های نگرش به روابط فرا زناشویی، رضایت زناشویی کانزاس، سبک های دلبستگی و بخشش زناشویی استفاده شد. جهت بررسی ساختار عاملی تاییدی مرتبه اول مقیاس سرخوردگی زناشویی، از روش برآورد کمترین مقدار مجذورات وزن دار (WLS) و برای ارزیابی کفایت برازش مدل با داده ها، از شاخص هایRMR ،RMSEA ،CFI ،AGFI ،GFI ، c2،c2/df  و Δc2 استفاده گردید.یافته ها: ساختار عاملی سرخوردگی زناشویی با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی، مورد تایید قرار گرفت. ضریب آلفای کرونباخ نمره کل مقیاس، 0.92 و ضریب بازآزمایی آن 0.85 به دست آمد. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که مقیاس سرخوردگی زناشویی با مقیاس نگرش به روابط فرا زناشویی (P<0.01) و خرده مقیاس های اجتناب یا رنجش (P<0.01)، دلبستگی اجتنابی (P<0.05) و دوسوگرا (P<0.01) همبستگی مثب معنی داری دارد که بیان گر روایی همگرا و همبستگی منفی معنی دار با مقیاس رضایت زناشویی کانزاس (P<0.01) و خرده مقیاس بخشندگی (P<0.01) دارد که نشان دهنده روایی واگرای آن است.نتیجه گیری: ساختار عاملی مرتبه اول "مقیاس سرخوردگی زناشویی"، برازش بهتری با داده های مشاهده شده نشان داد. ساختار عاملی تاییدی، پایایی و روایی سرخوردگی زناشویی برای کاربردهای پژوهشی و تشخیص های بالینی در حد قابل قبول بود.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی نسخه فارسی مقیاس خودتخریبگری مزمن (CSDS) بود.روش: برای تنظیم نسخه فارسی مقیاس خودتخریبگری مزمن از شیوه ترجمه-ترجمه وارون استفاده شد. با روش نمونه گیری در دسترس از رشته های تحصیلی مختلف (فنی، علوم پایه و علوم انسانی) دانشگاه تهران، 413 پرسشنامه (234 زن و 179 مرد) برای بررسی ساختار عاملی CSDS تکمیل شد. برای بررسی پایایی بازآزمایی، 28 دانشجوی زن به فاصله دو هفته و 26 مرد به فاصله پنج هفته دو بار به مقیاس خودتخریبگری مزمن پاسخ دادند. برای بررسی روایی همگرا نیز 55 دانشجوی زن و 45 مرد بررسی شدند. برای گردآوری داده ها، افزون بر مقیاس خودتخریبگری مزمن (CSDS)، پرسشنامه احساسات شخصی (PFQ)، مقیاس سطوح خودانتقادی (LSCS) و پرسشنامه افسردگی بک- ویرایش دوم (BDI-II) به کار رفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضرایب همبستگی پیرسون و اسپیرمن و تحلیل عاملی اکتشافی انجام شد.یافته ها: تحلیل عاملی گویه های مردان (23 گویه) چهار عامل «سهل انگاری و عدم تقید»، «مسامحه»، «مخاطره جویی» و «تخدیرطلبی» و تحلیل عاملی گویه های زنان (19 گویه) سه عامل «مسامحه و خطرپذیری»، «بی نظمی» و «عدم مراقبت و برنامه ریزی» را به دست داد. چهار عامل مقیاس مردان، 50.5 درصد و سه عامل مقیاس زنان، 45.4 درصد واریانس نمره کل را تبیین کردند. ضریب آلفای کرونباخ دو بخش مردان و زنان، به ترتیب، 0.849 و 0.845 بود. ضریب آلفای کرونباخ عوامل مربوط به مردان 0.698-0.865 و عوامل مربوط به زنان 0.685-0.800 بود. همسانی درونی مقیاس از راه محاسبه ضریب همبستگی پیرسون میان نمره عوامل با یکدیگر و با نمره کل و ضریب همبستگی اسپیرمن میان گویه های هر عامل نیز تایید شد. روایی همگرا از راه محاسبه ضریب همبستگی پیرسون میان نمره کل و نمره عوامل CSDS با متغیرهای افسردگی، احساس شرم، احساس گناه، خودانتقادی درونی و خودانتقادی مقایسه ای تایید شد.نتیجه گیری: نسخه فارسی مقیاس خودتخریبگری مزمن از ویژگی های روان سنجی مناسب برای به کارگیری در پژوهش ها برخوردار است.

هدف پژوهش بررسی ساختار عاملی، پایایی، روایی و روایی تشخیصی «مقیاس سنجش روابط همگنان (PRQ)» در سه گروه کودکان بهنجار و مبتلایان به اختلال کمبود توجه/ فزون کنشی و اختلال سلوک بوده است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، 360 نفر (180 پسر و 180 دختر) از کودکان مقطع ابتدایی شهر اصفهان به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای؛ 30 کودک مبتلا به اختلال کمبود توجه/ فزون کنشی و 12 کودک مبتلا به اختلال سلوک از کلینیک های روانشناسی و روانپزشکی شهر اصفهان به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش «مقیاس سنجش روابط همگنان (PRQ)» و «پرسشنامه علائم مرضی کودکان (CSI-4)» بودند. نتایج تحلیل عاملی با استفاده از روش واریماکس بیانگر وجود 3 عامل (زیرمقیاس های زورگویی، قربانی و رفتار مطلوب اجتماعی) در این مقیاس بود که در مجموع 37.2 درصد واریانس را تبیین کردند. ضریب آلفای کرونباخ در گروه بهنجار در سه زیرمقیاس مطلوب و معنادار بدست آمد. نتایج حاصل از بررسی روایی همگرا حاکی از آن بود که «مقیاس سنجش روابط همگنان (PRQ)» همگرایی بالایی را با «فرم کوتاه پرسشنامه سنجش ارزیابی روابط با همگنان (BPEI)» دارد. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره (مانوا) نیز بیانگر آن بود که بین سه گروه تفاوت معناداری وجود دارد. ویژگی مقیاس در مورد گروه بهنجار 80 درصد و حساسیت مقیاس در تشخیص گروه کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه/ فزون کنشی 33 درصد و در گروه کودکان مبتلا به اختلال سلوک 58 درصد محاسبه شد. بر اساس یافته بدست آمده می توان گفت «مقیاس سنجش روابط همگنان (PRQ)» ابزاری معتبر برای کاربرد در پژوهش های روانشناختی و فعالیت های بالینی است.

هدف پژوهش: معلمان با استفاده از ارزیابی های اولیه و ثانویه از بافت مدرسه و کلاس درس، تجارب موثر هیجانی خود را بدست می آورند. هدف اصلی اجرای پژوهش بررسی روایی و پایایی پرسشنامه هیجانات چهار عاملی معلم است. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک طرح توصیفی-همبستگی است. دو گروه از معلمان مرد و زن در این پژوهش شرکت کردند برای تعیین نسبت جنسیت، از بین 501 نفر گروه نمونه، 298 نفر معلم مرد و 203 نفر معلم زن به روش نمونه گیری تصادفی-طبقه ایی از بین معلمان پارسیان، عسلویه و شیبکوه از توابع استانهای هرمزگان و بوشهرانتخاب شدند. یافته ها: تحلیل عامل اکتشافی با استفاده از عامل یابی مولفه اصلی و چرخش پروماکس انجام شد و چهار مولفه لذت، اضطراب، عصبانیت وافتخار بدست آمد. بار عاملی همه سئوالات روی عاملها بیشتر از 0/30 بود و لذا هیچ کدام از سئوالات حذف نشدند. نتایج حاصل از تحلیل عامل تاییدی نشان داد که شاخصهای برازش استخراج شده مطلوب است و حاکی از این بود که داده های پژوهش با مدل نظری چهار عاملی هیجانات معلم برازش دارد. با استفاده از روش ضریب آلفا کرونباخ، پایایی مولفه های پرسشنامه آن بدست آمد و مقدار آنها مطلوب بود. نتایج: نتایج بدست آمده حاصل از پژوهش نشان داد که پرسشنامه هیجانات معلم ابزاری معتبرو با پایایی و روایی مطلوب بوده و قابلیت کاربرد در پژوهشهای آموزشی و روانشناختی در جامعه معلمان دبیرستان دارد. . کاربرد پرسشنامه در مقطع ابتدایی با احتیاط صورت گیرد.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی ویژگی های روان سنجی فرم فارسی مقیاس سخت کوشی، شامل پایایی، روایی و تحلیل عاملی اکتشافی مقیاس بود. 283 دانشجوی دانشگاه تهران در دو گروه ورزشکار (n=124) و غیرورزشکار (n=159) با اجرای مقیاس سخت کوشی، مقیاس سلامت روانی و مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی در این پژوهش شرکت کردند. پایایی بازآزمایی مقیاس سخت کوشی بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون در مورد دو گروه نمونه محاسبه و با ضرایب همبستگی از 0.77 تا 0.88 تایید شد. همسانی درونی مقیاس سخت کوشی بر حسب ضرایب آلفای کرونباخ در مورد دو گروه نمونه محاسبه و با ضرایب همبستگی از 0.65 تا 0.78 تایید شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، علاوه بر عامل کلی سخت کوشی، سه عامل را برای مقیاس سخت کوشی تایید کرد. روایی همزمان مقیاس سخت کوشی بر اساس ضرایب همبستگی نمره های آزمودنی ها در این مقیاس با نمره های آنها در زیرمقیاس های بهزیستی روان شناختی، درماندگی روان شناختی، کمال گرایی مثبت و کمال گرایی منفی بررسی و تایید شد.

مقدمه: هدف از انجام این مطالعه تعیین ساختار عاملی، روایی سازه و پایایی مقیاس نگرش سنج دینی و تغییر و تعدیل آن به منظور آماده سازی جهت کاربرد در پژوهش های بالینی بود.روش کار: 80 بیمار سرپایی مراجعه کننده به درمانگاه های روان پزشکی نور و نواب صفوی اصفهان، به طور تصادفی انتخاب شدند. گروه کنترل، شامل 80 نفر غیر بیمار بوده که با گروه بیماران از نظر سن، جنس و میزان تحصیلات همتا شده بودند. هر دو گروه توسط مقیاس نگرش سنج دینی 40 سوالی (خدایاری فرد و همکاران) مقیاس نگرش های ناکارآمد (DAS)، پرسش نامه ی سلامت عمومی (GHQ-28) ارزیابی شدند. داده های مربوط به این مطالعه تحت برنامه SPSS با استفاده از روش های تحلیل عوامل و تعیین پایایی، تجزیه و تحلیل گردیدند.نتایج: با روش تحلیل عوامل مولفه های اساسی، 4 عامل از مقیاس نگرش سنجی دینی استخراج شد. این عوامل نسبتا مستقل بودند. همبستگی درونی سوال ها با یکدیگر و با نمره کل محاسبه شد. بر اساس داده های مذکور، سوال های ضعیف حذف شدند و نهایتا نسخه 25 سوالی تهیه و مجددا ارزیابی شد. آلفای کرونباخ مقیاس 0.954 و ضریب اسپیرمن- براون 0.948 به دست آمد. آلفای کرونباخ سوال های مقیاس تجدیدنظر شده نسبت به نسخه ی اصلی، افزایش قابل توجهی را نشان داد. روایی سازه از طریق همبستگی نمرات مقیاس تجدید نظر شده ی نگرش سنج مذهبی و مقیاس سلامت عمومی در بین بیماران مبتلا به اختلالات خلقی و وسواسی اجباری و هم چنین همبستگی بین عوامل و آیتم ها تعیین گردید.بحث: با توجه به محدودیت های جسمانی و روان شناختی بیماران که موجب می شود آن ها نتوانند به پرسش نامه های طولانی با دقت پاسخ دهند، نسخه 25 سوالی نگرش سنج دینی روایی بیشتری داشته، شاخص های روان سنجی آن در حد بالایی بوده و می تواند به عنوان یک شاخص معتبر برای تعیین نگرش دینی بیماران و جمعیت عادی مورد استفاده قرار گیرد.

هدف از این تحقیق بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه مذکور در جمعیت ایرانی است. «پرسشنامه فراشناخت- 30» (MCQ-30) ابتدا به فارسی برگردانده شد. سپس، از دو نفر متخصص زبان انگلیسی خواسته شد که ماده های برگردانده شده فارسی را به انگلیسی ترجمه نمایند. آنگاه شکاف های موجود در تطابق دو ترجمه اصلاح گردید. نمونه ای به حجم 258 نفر (118 دختر و 140 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از دانشکده های مختلف دانشگاه شیراز انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. نمونه بالینی نیز متشکل از 25 بیمار مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری، 25 بیمار مبتلا به اختلال اضطراب منتشر و 25 فرد بهنجار بود که به روش نمونه گیری در دسترس از مراکز درمانی شیراز انتخاب گردید. تحلیل عاملی به روش تحلیل مولفه های اصلی با چرخش پنج عامل واریماکس برای مهارناپذیری و خطر، MCQ-30 باورهای مثبت درباره نگرانی، وقوف شناختی، اطمینان به حافظه و نیاز به مهار افکار را استخراج نمود. علاوه بر این، برای این پرسشنامه سه نوع روایی دیگر (همزمان، همبستگی خرده مقیاس ها با کل مقیاس و یکدیگر و روایی افتراقی) و سه نوع اعتبار (بازآزمایی، همسانی درونی و تنصیفی) گزارش شد. نتایج حکایت از این داشت که مقیاس MCQ-30 در جامعه ایرانی خصوصیات روان سنجی مطلوبی دارد و از آن می توان در تحقیقات روانشناسی و روان پزشکی استفاده کرد.

هدف: مقیاس وسواس مرگ، که عبدالخالق (1998) در مصر ساخته است، اشتغالات ذهنی، تکانه ها و عقاید مقاوم مربوط به مرگ را مورد ارزیابی قرار می دهد. هدف پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روان سنجی این ابزار در ایران است.روش: این پژوهش که در یک بررسی زمینه یابی و پس رویدادی انجام شد، از نوع توصیفی - مقطعی است. حجم نمونه این پژوهش 342 نفر (126 مرد و 216 زن) بود که به روش نمونه گیری تصادفی از دانشکده های مختلف دانشگاه علامه طباطبایی انتخاب شدند و با مقیاس وسواس مرگ مورد آزمون قرار گرفتند.یافته ها: تحلیل عاملی به روش تحلیل مولفه های اصلی، سه عامل پیشنهاد کرد که به ترتیب نشخوار مرگ، سلطه مرگ، عقاید تکراری مربوط به مرگ نام گرفتند. بین گروه مردان و زنان در مقیاس وسواس مرگ و عوامل آن تفاوت معناداری مشاهده نشد. به منظور بررسی روایی همزمان، از اجرای همزمان مقیاس اضطراب مرگ استفاده شد که حاکی از روایی همزمان مطلوب می باشد. علاوه بر این، سه نوع پایایی (بازآزمایی، تنصیفی و همسانی درونی) گزارش شد.نتیجه گیری: یافته های تحلیل عاملی، مشابه تحقیقات انجام گرفته در فرهنگ اصلی، و ضرایب روایی و پایایی نیز به نتایج تحقیقات پیشین نزدیک بود. با توجه به خصوصیات روان سنجی مطلوب، ابزار پژوهش حاضر می تواند در تحقیقات مربوط به مرگ به کار رود. از آنجا که نمونه پژوهش حاضر فقط دانشجویان بودند، در تعمیم یافته های این پژوهش به سایر طبقات اجتماعی باید احتیاط کرد.